“Allah” ismi yerine “Tanrı” kelimesini kullanmak caiz midir?
“Allah” kelimesi İslam kültüründe Tanrı’nın İslam inancındaki tek ve yüce tanımıdır. Ancak, bu terimlerin kullanımı kişisel inançlara, kültürel farklılıklara ve dil kullanımına bağlı olarak değişebilir. İslam kültüründe “Allah” kelimesi özel bir anlam ve derinlik taşırken, “Tanrı” kelimesi genel olarak tek Tanrı anlamına gelmekle birlikte farklı inanç sistemlerinde de kullanılabilir. Bu nedenle, tercih edilen terimin kullanımı genellikle bireysel ve kültürel bağlamdan etkilenir.
Bu yazıda, “Allah” ve “Tanrı” kelimelerinin kullanımının caiz olup olmadığını anlamak için İslam perspektifinden ve dilin çeşitli yönlerinden bir değerlendirme yapılabilir. Gelin bu yazıda Din işleri Yüksek Kuruluna göre ““Allah” ismi yerine “Tanrı” kelimesini kullanmak caiz midir?” sorusunun cevabına hep birlikte bakalım.
“Allah” ismi yerine “Tanrı” kelimesini kullanmak caiz midir?
“Tanrı” kelimesi, Arapça “ilâh” kelimesinin karşılığıdır. “İlâh” kelimesi “kendisine tapınılan varlık” anlamına geldiğinden zaman zaman Allah Teâlâ (c.c.) için kullanıldığı gibi insanların Allah’tan başka taptıkları varlıklar için de kullanılır. “Allah” lafza-i celâli ise bizzat Allah Teâlâ’nın kendisini ifade eden özel ismidir. Bu bakımdan, kelâm âlimlerine göre “Allah” kelimesi, Cenâb-ı Hakk’ın yüce zâtına ve bütün kemâl sıfatlarına delalet eden özel ismidir. Hiçbir dilde bu kelimenin ifade ettiği özel manayı kapsayacak bir kelime bulunmamaktadır. Öte yandan “Allah” kelimesi bütün Müslümanlar için tevhid inancını temsil eden ortak bir bağ niteliğindedir. Bu sebeple Müslümanların, ibadet ettikleri tek yaratıcılarını “Allah” diye anmaları daha doğru olur. Dolayısıyla “Allah” bu adla veya “esmâ-i hüsnâ” adı verilen 99 isminden biriyle anılmalıdır. Bununla birlikte dinimizin bildirdiği mutlak kemâl sahibi, noksanlardan münezzeh olan Yüce Allah’ı “Tanrı” kelimesi ile ifade etmek de İslâm inancına aykırı olmaz. Nitekim İslâm toplumlarında “Hudâ”, “Yezdân”, “Çalap” ve “Mevlâ” gibi kelimeler de kullanılmıştır.